Sunday 3 April 2022

હવે પહેલો વરસાદ અને બીજો વરસાદ અને છેલ્લો વરસાદ એવું કાંઈ નહીં !

હવે  પહેલો વરસાદ અને બીજો વરસાદ અને છેલ્લો વરસાદ એવું કાંઈ નહીં !

કવિ ભગવતી કુમાર શર્મા

 હવે  પહેલો વરસાદ અને બીજો વરસાદ અને છેલ્લો વરસાદ                                                                                                                                એવું કાંઈ નહીં !

હવે માટીની  ગંધ અને  ભીનો  સંબંધ  અને મઘમઘતો સાદ,

                                                                   એવું કાંઈ નહીં !

સાવ કોરુંકટાક આભ, કોરોકટાક મોભ, કોરાંકટાક બધાં નળિયાં,

સાવ કોરી અગાસી  અને તે ય  બારમાસી,  હવે જળમાં ગણો

                                                                   તો ઝળઝળિયાં !

ઝીણી ઝરમરનું ઝાડ, પછી ઊજળો ઉઘાડ પછી ફરફરતી યાદ,

                                                                       એવું કાંઈ નહીં !

હવે પહેલો વરસાદ  અને બીજો વરસાદ અને છેલ્લો વરસાદ

                                                                         એવું કાંઈ નહીં !

કાળું  ભમ્મર  આકાશ  મને  ઘેઘૂર  બોલાશ  સંભળાવે  નહીં;

મોર  આઘે  મોભારે  ક્યાંક  ટહુકે  તે  મારે  ઘેર  આવે  નહીં.

આછા ઘેરા ઝબકારા, દૂર સીમે હલકારા  લઇને આવે ઉન્માદ,

                                                                          એવું કાંઈ નહીં !

હવે પહેલો વરસાદ અને બીજો વરસાદ અને છેલ્લો વરસાદ

                                                                      એવું કાંઈ નહીં !

કોઈ  ઝૂકી  ઝરુખે  સાવ  કજળેલા  મુખે   વાટ   જોતું  નથી;

કોઈ  ભીની  હવાથી   શ્વાસ  ઘૂંટીને   સાનભાન  ખોતું  નથી.

કોઈના પાલવની ઝૂલ, ભીની ભીની થાય ભૂલ, રોમે રોમે સંવાદ

                                                                     એવું કાંઈ નહીં !

હવે પહેલો વરસાદ અને બીજો વરસાદ અને છેલ્લો વરસાદ

                                                                         એવું કાંઈ નહીં !

-ભગવતીકુમાર શર્મા


તારા વિનાનું મારું પહેલું ચોમાસું…!

તારા વિનાનું મારું પહેલું ચોમાસું…! 

કવિ - એષા દાદાવાળા

બીજું તો કંઈ નહીં ખાસ

મારે તને આટલું જ કહેવાનું

તારા વિનાનું મારું પહેલું ચોમાસું…!

વરસાદી ટીપાં એમ સ્પર્શતા મને

જાણે તારી આંગળીઓનો જાદુ

ધોધમાર વરસાદ ને છત્રી જો એક

એક છત્રીમાં બેઉ કેમ માશું?

વાછટના સ્પર્શે એમ થાતું મને કે હવે આવીને અડકે છે તું..!

અંદરથી ઉકળાટ થાતો મને

ને તોય આંખથી વરસે ના પાણી

તારા વિના આ વરસાદે પલળું

તો લાગું રાજા વિનાની કોઈ રાણી

આવી તું જાય તો ભીનાશ ઉકેલતાં એકમેકને સમજાશું...!

સૂની પથારી, બે-ચાર તમરાં ને

કાળું આકાશ બિવડાવે.

બ્હારથી રાખે મને સાવ કોરી

ને ભીતરે આખી પલળાવે

જલ્દી તું આવે એ આશાએ મેં તો ઊંધું મૂક્યું છે પવાલું...!


આકળવિકળ આંખકાન વરસાદ ભીંજવે

 આકળવિકળ આંખકાન વરસાદ ભીંજવે 

કવિ રમેશ પારેખ

આકળવિકળ આંખકાન વરસાદ ભીંજવે

હાલકડોલક ભાનસાન વરસાદ ભીંજવે

ચોમાસું નભ વચ્ચે લથબથ સોળ કળાએ ઉગ્યું રે વરસાદ ભીંજવે

અજવાળું ઝોકાર લોહીની પાંગત સુધી પૂગ્યું રે વરસાદ ભીંજવે

નહીં છાલક, નહીં છાંટા રે વરસાદ ભીંજવે

દરિયા ઉભા ફાટ્યા રે વરસાદ ભીંજવે

ઘરમાંથી તોતિંગ ઓરડા ફાળ મારતા છૂટ્યા રે વરસાદ ભીંજવે

ધૂળ લવકતા રસ્તા ખળખળ વળાંક ખાતા ખૂટ્યા રે વરસાદ ભીંજવે

પગના અંતરિયાળપણાને ફળિયામાં ધક્કેલો રે વરસાદ ભીંજવે

નેવાં નીચે ભડભડ બળતો જીવ પલળવા મેલો રે વરસાદ ભીંજવે

બંધ હોઠમાં સોળ વરસની કન્યા આળસ મરડે રે વરસાદ ભીંજવે

લીલોધમ્મર નાગ જીવને અનરાધારે કરડે રે વરસાદ ભીંજવે

અહીં આપણે બે અને વરસાદ ભીંજવે

મને ભીંજવે તું તને વરસાદ ભીંજવે

થરથર ભીંજે આંખકાન, વરસાદ ભીંજવે,

કોને કોનાં ભાનસાન, વરસાદ ભીંજવે.

-રમેશ પારેખ


વરસતા વરસાદમાં તું સાથે હોય તો કેવું?

વરસતા વરસાદમાં તું સાથે હોય તો કેવું?

વરસાદને પણ લાગે કંઈક વરસ્યા જેવું

બધા નીકળે છે અહીં ઓઢી છત્રી ને રેઈનકોટ

કોઈ તો મળે એવું, જે લાગે ભીંજાયા જેવું

વરસાદના પ્રથમ ટીપાં સાથે તારી યાદ શરૂ થાય છે

ને પછી એક આખો દરિયો આંખો સામે રચાય છે,

કાશ તું હોત સાથે તો ચાલત ભીના રસ્તા પર

બસ દિલમાં સતત આ જ વિચાર સર્જાય છે

~અનજાન

આખું ચોમાસું તેં મોકલ્યું ટપાલમાં

આખું ચોમાસું તેં મોકલ્યું ટપાલમાં

કવિ - સંદીપ ભાટિયા 

આખું ચોમાસું તેં મોકલ્યું ટપાલમાં

ને પરબીડિયું ગયું ગેરવલ્લે

હવે મારું ભીંજાવું ચડ્યું ટલ્લે

છત્રીને થાય, એક નળિયાને થાય,

કોઈ નેવાને થાય એવું થાતું

ખુલ્લા થયા ને તોયે કોરા રહ્યાનૂં

શૂળ છાતીમાં ઊંડે ભોંકાતું

વાદળાંની વચ્ચોવચ હોવું ને તોય કદી

છાંટા ન પામવા જવલ્લે

હવે મારું ભીંજાવું ચડ્યું ટલ્લે

ભીંજેલા દિવસોને તડકાની ડાળી પર

સૂકવવા મળતા જો હોત તો

કલરવનો ડાકિયો દેખાયો હોત

કાશ મારુંયે સરનામું ગોતતો

વાછટના વેપલામાં ઝાઝી નહીં બરકત,

ગુંજે ભરો કે ભરો ગલ્લે

હવે મારું ભીંજાવું ચડ્યું ટલ્લે.

અઢી અક્ષરનું ચોમાસું, ને બે અક્ષરના અમે;

 અઢી અક્ષરનું ચોમાસું, ને બે અક્ષરના અમે;

કવિ - ભગવતી કુમાર શર્મા

 અઢી અક્ષરનું ચોમાસું, ને બે અક્ષરના અમે;

ખોટ પડી અડધા અક્ષરની, પૂરી કરજો.. તમે!

ત્રણ અક્ષરના આકાશે આ બે અક્ષરની વીજ,

બે અક્ષરનો મોર છેડતો સાત અક્ષરની ચીજ.

ચાર અક્ષરની ઝરમર ઝીલતાં રૂંવાડાં સમસમે,

ખોટ પડી અડધા અક્ષરની, પૂરી કરજો.. તમે!

ચાર અક્ષરના ધોધમારમાં છ્લબલ આપણાં ફળિયાં;

આંખમાં આવ્યાં પાંચ અક્ષરનાં ગળાબૂડ ઝળઝળિયાં!

ત્રણ અક્ષરનું કાળજું કહો ને, ઘાવ કેટલા ખમે ?

ખોટ પડી અડધા અક્ષરની, પૂરી કરજો.. તમે!

પાંચ અક્ષરનો મેઘાડંબર, બે અક્ષરનો મેહ,

અઢી અક્ષરના ભાગ્યમાં લખિયો અઢી અક્ષરનો વ્રેહ!

અડધા અક્ષરનો તાળો જો મળે, તો સઘળુ ગમે,

ખોટ પડી અડધા અક્ષરની, પૂરી કરજો.. તમે!

- ભગવતી કુમાર શર્મા

વાદલડી વરસી રે

 વાદલડી વરસી રે 

લોકગીત

 વાદલડી વરસી રે સરોવર છલી વળ્યાં

હે સાસરિયામાં મ્હાલવું રે

પિયરીયામાં છૂટથી રે

હે વાદલડી વરસી રે સરોવર છલી વળ્યાં

મારા પગ કેરાં કડલાં રે

વીરો મારો લેવા હાલ્યો

હે વીરા લઇને વેલો આવજે રે

સાસરિયા મારા ઘેરે બેઠા

હે વાદલડી વરસી રે સરોવર છલી વળ્યાં

મારા હાથ કેરી ચૂડલી રે

વીરો મારો લેવા હાલ્યો

હે વીરા લઇને વેલો આવજે રે

સાસરિયા મારા ઘેરે બેઠા

હે વાદલડી વરસી રે સરોવર છલી વળ્યાં

મારી ડોક કેરો હારલો રે

વીરો મારો લેવા હાલ્યો

હે વીરા લઇને વેલો આવજે રે

સાસરિયા મારા ઘેરે બેઠા

હે વાદલડી વરસી રે સરોવર છલી વળ્યાં

વાદલડી વરસી રે સરોવર છલી વળ્યાં

હવે સાસરિયે જાવું રે

પિયરીયામાં મહાલી રહ્યાં

હે વાદલડી વરસી રે સરોવર છલી વળ્યાં


ઝરમર વરસે

 ઝરમર વરસે 

કવિ – યોગેશ જોષી

ઝરમર વરસે ઝીણી !

થાય મને કે લઉં પાંપણથી વીણી.

વર્ષાની ધારાઓ સાથે આભ પીગળતું ચાલે;

ધણ વાદળનાં વીજ-ચાબખે પવન હાંકતો ચાલે !

માટીમાંથી સુગંધ ફોરતી ભીની,

ઝરમર વરસે ઝીણી !

ઘેરાયા આ મેઘની વચ્ચે રહી રહી ઢોલ ઢબૂકે,

હૈયામાં ગૌરંભા વચ્ચે રહી રહી વીજ ઝબૂકે !

રોમે રોમે અગન ઊઠે છે તીણી,

ઝરમર વરસે ઝીણી !

ઝરમર ઝરમર ક્યાંથી વરસ્યાં શ્રાવણના આ પાણી

 ઝરમર ઝરમર ક્યાંથી વરસ્યાં શ્રાવણના આ પાણી 

કવિ - ડો. દિનેશ શાહ

ઝરમર ઝરમર ક્યાંથી વરસ્યાં શ્રાવણના આ પાણી

વહેતી નદીયું શોધે તારી કોઇ એક એંધાણી.

વરસ્યા શ્રાવણનાં પાણી…

કાંઠા જોયાં, કંકર જોયાં, ગાગર ને પનિહારી

જંગલ જોયાં, ખેતર જોયાં, દોડી જોજન ભારી

તો યે ના દેખાણી તારી કોઇ એક એંધાણી.

વરસ્યા શ્રાવણનાં પાણી…

નાવિક જોયાં, યાત્રિક જોયાં, અમીર ને ભિખારી

સાધુ જોયાં, સંતો જોયાં, મંદિરની ભીડ ભારી

તો યે ના દેખાણી તારી કોઇ એક એંધાણી.

વરસ્યા શ્રાવણનાં પાણી…

ચાલી આગળ, મળતી સાગર, ગાજે ખારા પાણી

વાદળ થઇને ઉપર જાતાં, નદીયુંના આ પાણી

મીઠાં જળ બિંદુ થઇ પડતાં, જોઇ તુજ એંધાણી.

વરસ્યા શ્રાવણનાં પાણી…

એક નહીં પણ અનેક રૂપમાં જીવન સરિતા વહી જાતી

અનંત છે એનો પ્રવાહ, ભલે દીશાઓ બદલાતી

એંધાણી એની સૌ શોધે, તોય યુગ યુગથી અણજાણી.

વરસ્યા શ્રાવણનાં પાણી

મેહુલો ગાજે ને માધવ નાચે

 મેહુલો ગાજે ને માધવ નાચે 

કવિ -  નરસિંહ મહેતા

મેહુલો ગાજે ને માધવ નાચે

રૂમઝૂમ વાગે પાયે ઘૂઘરડી રે,

તાલ પખાજ વજાડે રે ગોપી,

વહાલો વજાડે વેણુ વાંસલડી રે. મે.

પહેરણ ચીર, ચરણા ને ચોળી,

ઓઢણ આછી લોબરડી રે;

દાદુર, મોર, બપૈયા બોલે,

મધુરી શી બોલે કોયલડી રે. મે.

ધન્ય બંસીવટ, ધન જમુનાતટ,

ધન્ય વૃંદાવનમાં અવતાર રે;

ધન્ય નરસૈયાની જીભલડીને,

જેણે ગાયો રાગ મલ્હાર રે..

મેહુલો ગાજે ને માધવ નાચે….


-નરસિંહ મહેતા